Lí do Nguyễn Văn Đài không có đơn kháng án sơ thẩm?

Nguyễn Văn Đài đã thực sự gây bất ngờ khi là một trong 2 bị cáo không có đơn kháng án nên sẽ không được đưa ra xét xử trong phiên sơ thẩm sắp tới (dự kiến diễn ra vào ngày 4/6/2018 tới đây). Bởi lẽ đây là vụ án mà  Đài được xác định là cầm đầu, là chủ mưu, là người được cho là điều hành, chỉ đạo mạng lưới “Hội anh em dân chủ” trong nước với mục đích hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Việc Đài buông bỏ để 4/6 thành viên còn lại có đơn kháng án và dự phiên phúc thẩm vì thế có thể xem là dấu chấm hết; khả năng bản án sơ thẩm đã tuyên được hủy vì thế cũng rất đỗi mong manh.

04 thành viên của “Hội Anh em dân chủ” trong vụ án “Nguyễn Văn Đài và đồng bọn hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” có đơn kháng cáo bản án sơ thẩm gồm: Trương Minh Đức, Nguyễn Bắc Truyển, Phạm Văn Trội và Nguyễn Trung Tôn.

Về lí do khiến Đài và gia đình không có đơn kháng án để được xử phúc thẩm, vợ Đài, cô Vũ Thị Minh Khánh đã cho biết tương đối cụ thể như sau: “Vì ở trại tạm giam này, anh ấy đã ở 2 năm rưỡi rồi, không được đi ra ngoài ánh nắng 1 tí xíu nào, cho nên da anh Đài rất là xanh, khả năng ủ rất nhiều bệnh tật. Lúc đó anh ấy cũng suy nghĩ là kháng án xong thì không biết bao giờ họ xử, có khi họ kéo dài 1, 2 năm nữa. Nếu ở trong tình trạng trại tạm giam như vậy thì sức khỏe rất là suy yếu, hơn nữa phiên xử cũng chẳng biết có giảm án hay không. Vì cũng có nhiều trường hợp không được giảm án, nên anh ấy cũng không muốn kháng án để được chuyển trại khác”.

Có thể đây là một cách lí giải thực sự khôn ngoan của vợ Đài. Với cách lí giải này sẽ không có ai dám nói rằng, Đài hèn nhát nên đã bỏ cuộc. Cũng không ai có thể nghi ngờ Đài về sự vững tin, hoặc nói rằng Đài đang phản bội lại chính đồng đảng của mình. Nói chung là câu trả lời của Vợ Đài đã buộc tất thảy những ai đang muốn lên án Đài vì không có đơn kháng án trở nên bất lực và không có lí lẽ để nói lại, phản bác lại.

Tuy nhiên, nếu xét toàn bộ đại cục của vụ án thì có vẻ như đằng sau động thái này đã có một sự tính toán của chính Đài và gia đình. Và đương nhiên, với sự tính toán khôn ngoan có thừa của mình thì những kẻ khác như Trương Minh Đức, Nguyễn Bắc Truyển, Phạm Văn Trội và Nguyễn Trung Tôn khó có thể nhận diện và so bì kịp.

Theo đó, là đối tượng cầm đầu và cũng là nhân vật được đám ngoại giao đoàn, nghị sỹ diều hâu các nước phương Tây quan tâm thời gian qua như cái cách Trần Huỳnh Duy Thức được quan tâm sau bản án 16 năm tù + 5 năm quản chế sau án phạt từ năm 2009. Nguyễn Văn Đài đang muốn có được một tấm vé sang nước ngoài chữa bệnh và định cư lâu dài như cách Nguyễn Văn Hải (blogger Điếu Cày), Tạ Phong Tần… Cái đáng  nói và cũng là điều mà Đài ý thức được, đó là để có được điều đó thì không chỉ phụ thuộc vào chính giới các nước đang quan tâm tới mình mà còn phụ thuộc vào giới chức trong nước. Họ (chính giới trong nước) mà từ chối thì xem như mọi thứ sẽ ngay lập tức xôi hỏng bỏng không. Do vậy, dù không còn quá sớm, nhưng ngay lúc này, trước phiên sơ thẩm đang diễn ra, Đài muốn ghi điểm với giới chức trong nước thông qua việc không có đơn kháng án.

Việc Đài không có đơn kháng án thì xem như phiên sơ thẩm chưa xử cũng đã có đáp án, bởi nó đồng nghĩa với việc Đài đã chấp nhận bản án của chính mình và tất nhiên với những kẻ còn lại trong vụ án sẽ không có bất cứ chi tiết bào chữa nào…

Như thế để thấy rằng, Đài khôn ngoan hơn nhiều người nghĩ. Và với gợi mở về chuyện bệnh tật của Đài do không được tiếp xúc với ánh sáng từ vợ Đài thì viễn cảnh sang nước ngoài chữa bệnh và định cư chỉ còn là chuyện của thời gian mà thôi. Nhưng suy cho cùng, cái âm mưu mà Đài và vợ đang thực hiện hoàn toàn có cơ sở, bởi đó cũng là cái mục đích cho toàn bộ hoạt động tranh đấu mà Đài đã từng cố gắng theo đuổi, thực hiện. Do đó, đừng có ai đặt ra câu hỏi: Tại sao không? trong trường hợp này.